శ్లోకం : 4 / 78

భగవత్ గీత యొక్క 18వ అధ్యాయంలో భగవాన్ కృష్ణుడు త్యాగం యొక్క మూడు రకాల గురించి వివరిస్తారు. దీనిని జ్యోతిష్య కண்ணోటంలో చూస్తే, మకరం రాశిలో ఉన్న ఉత్తరాషాఢ నక్షత్రం మరియు శని గ్రహం ముఖ్యమైనవి. మకరం రాశి సాధారణంగా కష్టమైన శ్రమ మరియు బాధ్యతను సూచిస్తుంది. ఉత్తరాషాఢ నక్షత్రం శాశ్వతత మరియు ఎదుగుదలను సూచిస్తుంది. శని గ్రహం త్యాగం, బాధ్యత మరియు కష్టాలను సూచిస్తుంది. ఉద్యోగం, ఆర్థికం మరియు కుటుంబం వంటి జీవిత విభాగాలలో, ఈ అమరికలు ముఖ్యమైన ప్రభావాలను కలిగిస్తాయి. ఉద్యోగంలో, మకరం రాశి మరియు శని గ్రహం ప్రభావంతో, ఒకరు కష్టమైన శ్రమ ద్వారా ఎదుగుదలను పొందవచ్చు. కానీ, దానికి త్యాగం చేయడానికి మనసు అవసరం. ఆర్థికంలో, శని గ్రహం కఠినత మరియు బాధ్యతను బలపరుస్తుంది. కుటుంబంలో, ఉత్తరాషాఢ నక్షత్రం సంబంధాలను స్థిరంగా ఉంచడానికి త్యాగాన్ని బలపరుస్తుంది. ఈ విధంగా, త్యాగం యొక్క మూడు రకాల్ని అర్థం చేసుకుని, వాటిని సరిగ్గా అమలు చేస్తే, జీవితంలోని అనేక విభాగాలలో పురోగతి చూడవచ్చు.

ఈ స్లోకం భగవాన్ కృష్ణుడు అర్జునునికి చెప్పడం. త్యాగం అనేది మనుషుల జీవితంలో ముఖ్యమైనది. దాన్ని మూడు రకాలుగా విభజించవచ్చు. ఒక వ్యక్తి తన కర్తవ్యాలను చేయకుండా ఏదైనా త్యాగం చేయడం తప్పు. కర్తవ్యానికి అనుగుణంగా త్యాగం చేసే వారు నిజమైన త్యాగులు. ఏ ఆరాధన లేకుండా, శుద్ధమైన ఆలోచనలతో చేసే త్యాగమే ఉత్తమం. అర్జునుడు తన కర్తవ్యాలను మరచిపోకుండా పనిచేయాలి అని కృష్ణుడు సూచిస్తున్నారు.

గీతలో ఉపనిషత్ తత్త్వం వెలుగులోకి వస్తుంది. త్యాగం అనేది కేవలం వస్తువులను వదిలేయడం కాదు, అది మనసు యొక్క ఒక స్థితి. మూడు త్యాగాలు, సాత్వికం, రాజసం, తామసం అని వేదాంతం పేర్కొంటుంది. సాత్విక త్యాగం శుద్ధమైనది; అది స్వార్థం లేకుండా పనిచేస్తుంది. రాజస త్యాగం లాభాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకుని చేయబడుతుంది. తామస త్యాగం తెలియక చేయబడుతుంది. నిజమైన త్యాగం మోక్షాన్ని పొందడానికి మార్గం చూపుతుంది, అందువల్ల దాన్ని సరిగ్గా అర్థం చేసుకుని చేయాలి.

మనం ఏది చేసినా అందులో ఒక రకమైన త్యాగం ఉంటుంది. కుటుంబంలో మన సమయం, ప్రేమ వంటి వాటిని త్యాగం చేస్తాము; ఇది కుటుంబ సంక్షేమానికి దారితీస్తుంది. ఉద్యోగంలో మన స్వంత ఇష్టాలను వదిలి, బృంద ప్రయోజనానికి కృషి చేయడం ఒక త్యాగం. ఆర్థిక వ్యవహారాలు మరియు అప్పుల నియంత్రణలో త్యాగం ముఖ్యమైనది. మంచి ఆహార అలవాట్లలో తప్పు రుచులను వదిలి ఆరోగ్యాన్ని ప్రధానంగా పరిగణించాలి. తల్లిదండ్రులు తమ సమయం మరియు శక్తిని బాధ్యతగా ఖర్చు చేయడం అత్యవసరం. సామాజిక మాధ్యమాలలో ఎక్కువ సమయం గడిపే దానిని నివారించి, నిజమైన సంబంధాలను కాపాడడంపై దృష్టి పెట్టాలి. త్యాగం ద్వారా దీర్ఘకాలిక ఆలోచనలను ఫలితాలుగా మార్చవచ్చు. జీవితంలో సరైన త్యాగం చేయడం ద్వారా మన ఆరోగ్యం, సంపద, దీర్ఘాయువు మెరుగుపడుతుంది.